In 2023 moet in de gemeente Katwijk het afval voor 80% goed gescheiden worden. Tot nu toe is dat nog maar 50% en dat percentage is niet gestegen de afgelopen jaren. Om dit te verbeteren, beloont de gemeente goede sorteerders door de afvalstoffenheffing te verdelen in een vast en een variabel tarief. Als je minder restafval aanbiedt, betaal je ook minder. Om inwoners daarbij te helpen, krijgt iedereen in Katwijk, Rijnsburg en Valkenburg een extra container aan huis voor plastic of papier.
Inwoners hebben zelf een stem in wat zij aan huis opgehaald willen hebben. Aan hen wordt de keuze voorgelegd of zij papier of plastic aan huis op willen laten halen. Deze keuze wordt per inzamelwijk gemaakt. Individueel kunnen inwoners kiezen voor een grote of kleinere container voor alle afvalstromen die aan huis worden opgehaald. Als er goed gesorteerd wordt, is een kleinere container van 140 liter voor restafval voldoende en is de ruimte die drie containers innemen niet heel veel meer dan de huidige twee containers. Ook krijgen alle inwoners een keukenemmer om het gft te scheiden van het restafval. Uit analyses blijkt dat het restafval 35% gft bevat en dan met name keukenafval. Een emmertje keukenafval weegt zwaar. Als dit in het restafval blijft zitten, zorgt dit voor onnodig hoge kosten. Voor het restafval moet namelijk per ton betaald worden. Als extra service wordt in de zomer het gft weer wekelijks opgehaald.
Hoogbouw
Voor hoogbouw wordt het anders geregeld. Daar krijgen inwoners zakken van de gemeente om plastic te verzamelen. Die kunnen ze dan naar het milieupark wegbrengen. Iedere hoogbouwlocatie krijgt ondergrondse containers voor gft en restafval. Nu hebben sommige hoogbouwlocaties nog inpandige containers. Deze worden allemaal vervangen voor ondergrondse containers.
Oplopende kosten
Wethouder Corien van Starkenburg: ”We moeten er echt voor zorgen dat we met elkaar meer grondstoffen gaan sorteren! Niet alleen omdat het goed is voor het milieu maar ook omdat het ons anders hard in onze portemonnee gaat raken. Als we niets doen, gaan we met elkaar steeds meer betalen om dezelfde hoeveelheid afval te verwerken.” Iedere inwoner betaalt via de afvalstoffenheffing voor het inzamelen en verwerken van afval. De Rijksoverheid heeft de afgelopen jaren de belasting op het verbranden van restafval enorm verhoogd. Zo proberen zij hun doelstelling, 75% gescheiden afval in 2020, te bereiken. Als we dus niet meer gaan sorteren, is de verwachting dat de afvalstoffenheffing elk jaar stijgt. Kosten die de inwoner moet betalen.
Maatwerk
Maar wat als je kleine kinderen in de luiers hebt of incontinentiemateriaal gebruikt? Dat moet nu nog allemaal bij het restafval waardoor die kosten oplopen zonder dat je daar invloed op hebt. Ontwikkelingen voor het recyclen van deze materialen worden op de voet gevolgd maar helaas is het nog niet zo ver. Daarom is het idee dat er voor gezinnen met jonge kinderen verzamelcontainers in de wijken worden neergezet waar zij de luiers in kunnen gooien. Voor inwoners die veel medisch afval hebben, wordt maatwerk aangeboden. Gedacht wordt aan een regeling waarbij een aantal aanbiedingen van restafval niet in rekening wordt gebracht.
Inbreng inwoners
De plannen die nu naar de gemeenteraad gestuurd zijn voor besluitvorming, zijn tot stand gekomen met de inbreng van inwoners. Begin 2019 begon dat met gesprekken op drukke locaties in de 5 kernen. Bij de weekmarkt, het Hoftuinplein, de supermarkt in Katwijk aan den Rijn en Valkenburg en het winkelcentrum in de Hoornes konden inwoners hun ideeën kwijt over beter inzamelen. In de zomer van 2019 werden in 5 wijken challenges gehouden waar inwoners konden experimenteren met andere manieren van inzamelen. Dit leverde de gemeente veel informatie op. In de afgelopen maanden is er intensief met de wijkraden gesproken; zij kennen hun wijk goed en weten wat daar wel en niet werkt. Al deze informatie is verwerkt in de plannen die nu voorliggen. In de plannen is een afweging gemaakt tussen service en kosten en zijn de huidige manieren van inzamelen gelijk gebleven.
Hoe verder
De gemeenteraad beslist over de voorgestelde plannen. De verwachting is dat de plannen begin 2021 besproken worden in de gemeenteraad. Als zij akkoord zijn met de plannen, worden de keuzemogelijkheden voorgelegd aan de inwoners. Omdat alle laagbouwwoningen nieuwe containers krijgen, moet hier een Europese aanbesteding voor opgestart worden. Voor sommige hoogbouwlocaties moeten plekken aangewezen worden voor ondergrondse containers. Hier hoort een officiële inspraakprocedure bij die tijd kost. De verwachting is dat in 2022 alles gereed is. In dat jaar wordt er dan nog proefgedraaid met de nieuwe manier van inzamelen zodat zowel de inwoners als de gemeente hieraan kan wennen. In 2023 wordt dan gestart met het vaste en variabele tarief in de afvalstoffenheffing en het betalen voor restafval.