Een groot deel van de oever van het Valkenburgse Meer is dinsdag rond het middaguur verdwenen. Het gaat om een stuk van twintig meter diep en 150 meter breed. Onder meer een wandelpad en bomen zijn door het water verzwolgen. Hoe groot de schade precies is, is nog niet duidelijk. ‘We houden met alle scenario’s rekening’, legt een woordvoerder van de Veiligheidsregio Hollands Midden uit. ‘In het slechtste geval zou een dijk door kunnen breken.’ Zo zegt de woordvoerder tegen Omroep West.
De ingestorte oever diende ook als dijk. De woordvoerder benadrukt dat de gevolgen van een eventuele doorbraak beperkt zouden zijn. ‘Achter de dijk liggen geen woningen, maar landbouwgrond. Maar dat neemt niet weg dat de gevolgen voor die mensen enorm zijn.’
Of het ook tot een doorbraak komt, dat is nog niet bekend. ‘Er is nog heel veel expertise onderweg en het Hoogheemraadschap doet onderzoek. Tot we de uitkomsten weten houden we gewoon met alles rekening.’
‘Geen zondvloed’
‘In het gunstige geval blijft de situatie zoals deze nu is’, vervolgt de woordvoerder. ‘Maar in het worst case scenario zal de dijk doorbreken. Dan zal er geen zondvloed komen, maar het gebied zal wel 10-15 centimeter onder water komen te staan.’
Daarom bereidt de Veiligheidsregio zich vast voor. ‘We overwegen onder meer om vast zandzakken neer te leggen. Als we dat doen is dat niet direct omdat we dit scenario verwachten, maar alleen om niet verrast te worden als het worst case scenario toch uitkomt.’
Historische stoomtrein
De eerste melding van de verdwenen oever kwam rond 11.30 uur. Brandweer, ambulance en politie rukten massaal uit richting de Ommedijkseweg tussen Leiden en Wassenaar. Het spoorlijntje van de historische stoomtrein loopt vlak langs de weggeslagen waterkant.
Op de plek loopt ook een voetpad, dat voor een groot deel is weggeslagen. Verder is van een gehandicaptenvissteiger niets over.
De brandweer meldde eerder dat een grote gasleiding en elektrische kabel bedreigd werden. Van een gasleiding bleek toch geen sprake te zijn. De elektriciteitskabel in het gebied is veiliggesteld.
Bomen in het water
Bij surfschool Gearfreak dat aan het meer zit, zagen ze vanochtend opeens veel politie langskomen. ‘Ik ben gaan kijken en toen zag ik alle bomen in het water liggen’, vertelt Arjan van de surfschool.
Hij zag dat de grond was weggezakt. ‘Het meer is een stuk groter geworden. Zover ik het nu kan inschatten is de walkant dusdanig ingestort dat het nog drie meter van de rails ligt.’
Stoomtrein kan niet rijden
Dat betekent waarschijnlijk dat de stroomtrein voorlopig niet kan rijden, vreest Louis van Duijvendijk van Stoomtrein Katwijk Leiden. ‘We zouden met Pasen gaan beginnen met onze stoomritten rond het meer, dat gaat nu niet door’, vertelt hij.
Dat is best een probleem voor de stichting. ‘We zijn afhankelijk van de inkomsten uit kaartverkoop van onze bezoekers. Als we niet kunnen rijden, wordt het ingewikkeld om bezoekers te ontvangen.’
Het is nog niet duidelijk waardoor de oever kon afbrokkelen. ‘Ze zijn vandaag weer begonnen met de zandzuiger’, weet Arjan van de surfschool. ‘Dat gebeurt voor zandwinning voor een fabriek in Hillegom.’ Of dat met de instorting te maken heeft, is nog niet bekend. Zover bekend is er niemand gewond geraakt.
Zandwinning
Het Valkenburgse Meer is in de jaren vijftig van de vorige eeuw ontstaan door zandwinning voor het maken van kalkzandsteen voor de bouwindustrie. In 2007 werd besloten om nog tot 2032 zandwinning in het Valkenburgse Meer toe te staan.
In het verleden zijn bezwaarprocedures tegen de zandwinning tot aan de Raad van State uitgevochten. De rechter stond zandwinning toen onder voorwaarden toe.
Hoogheemraadschap Rijnland
Het Hoogheemraadschap Rijnland is dinsdag aan het einde van de middag in gesprek over de te nemen maatregelen na het wegbrokkelen van de oever.